추석 - Chuseok - TẾT TRUNG THU HÀN QUỐC

Chuseok (추석) – Tết Trung thu Hàn Quốc là dịp lễ lớn nhất trong năm để gia đình sum họp, tưởng nhớ tổ tiên và cùng nhau thưởng thức bánh Songpyeon, rượu gạo truyền thống. Ngoài ý nghĩa gắn kết gia đình, Chuseok còn mang đậm bản sắc văn hóa với nhiều phong tục, trò chơi dân gian đặc sắc. Tại Hàn ngữ Munan, bạn sẽ tìm hiểu đầy đủ về nguồn gốc, ý nghĩa, phong tục và cách người Hàn Quốc đón Chuseok, giúp việc học tiếng Hàn và khám phá văn hóa trở nên gần gũi hơn.

 

1. Nguồn gốc Chuseok 

Chuseok còn được gọi là Gabae (가배), Gawi (가위), Hangawi (한가위) hoặc Trung thu tiết (中秋節). Đây là thời điểm mà đối với tổ tiên ngườHàN – vốn là dân tộc nông nghiệp – lúa gạo và hoa quả trồng từ mùa xuân đến mùa hè đã chín, mùa thu hoạch bắt đầu, lại đúng dịp trăng tròn nhất trong năm, nên ai nấy đều vui vẻ và thấy lòng đầy đủ, sung túc.

Thời tiết lúc này không nóng như mùa hè, cũng không lạnh như mùa đông, là mùa dễ chịu nhất để sinh sống. Bởi vậy mà có câu tục ngữ: “Hơn cũng không, kém cũng không, chỉ cần như Chuseok là đủ.”

Việc lấy Chuseok làm ngày lễ đã có từ đầu thời Tam Quốc. Theo Tam quốc sử ký, vào thời vua Yuri – vị vua thứ 3 của Tân La – nhà vua chia phụ nữ trong kinh thành thành hai nhóm, mỗi nhóm do một công chúa dẫn đầu. Từ ngày 15 tháng 7 cho đến ngày Trung thu (15 tháng 8 âm lịch), hai nhóm thi làm vải dệt trong vòng một tháng. Đến ngày cuối cùng, nhóm thua sẽ khao nhóm thắng một bữa tiệc, vừa ca hát điệu Hoesogok (회소곡) vừa vui chơi.

Chuseok là một lễ hội truyền thống lâu đời nên có nhiều tập tục và trò chơi dân gian được truyền lại. Vào dịp này, tiết trời sáng tối trở nên se lạnh, nên mọi người thay quần áo mùa hè bằng quần áo mùa thu. Quần áo mới mặc trong dịp Chuseok gọi là Chuseokbim (추석빔). Ngày xưa, ngay cả gia đình có người làm thuê (đầy tớ, tá điền) cũng may cho họ một bộ quần áo mới vào dịp này.

Vào sáng sớm ngày Chuseok, việc đầu tiên là cúng charye (차례) – lễ cúng tổ tiên. Các lễ vật đã được chuẩn bị từ nhiều ngày trước được bày biện. Khác với ngày Tết Nguyên đán, trong lễ Chuseok không dùng bánh canh gạo (떡국), mà dùng cơm mới nấu từ gạo mới thu hoạch, rượu làm từ lúa mới và bánh songpyeon (송편) làm từ gạo mới để cúng. Sau vụ thu hoạch mùa thu, ngũ cốc mới trước tiên phải được dâng lên tổ tiên (cheonsin – 천신), rồi con cháu mới được ăn. Vì thế, lễ charye ngày Chuseok cũng mang ý nghĩa là lễ cúng tổ tiên cheonsin.

Sau khi cúng xong, cả gia đình cùng thụ lộc (ẩm phúc – 飮福) những món đã dâng cúng. Ăn sáng xong, họ đến phần mộ tổ tiên để tảo mộ (seongmyo – 성묘). Trước Chuseok, người ta mài liềm, dao rồi đi cắt cỏ dại mọc quanh mộ (beolcho – 벌초). Vì suốt mùa hè cỏ mọc rậm rạp, lại khô héo dễ gây cháy, có thể thiêu rụi mộ phần, nên cần phát quang trước. Nếu đến Chuseok mà mộ chưa được phát cỏ, thì đó bị coi là mộ không có con cháu hương khói, hoặc con cháu bất hiếu không chăm sóc mộ phần, sẽ bị người đời chê cười.

Ngày nay, Chuseok được quy định là ngày nghỉ lễ, nên nhiều người trở về quê hương, giao thông thường rất đông đúc, các cơ quan, công sở ở thành phố cũng nghỉ làm. Việc về quê dịp này chủ yếu là để cúng tổ tiên và đi tảo mộ. Người Hàn coi việc không cúng bái, không đi tảo mộ dịp Chuseok là điều đáng xấu hổ, là trái với bổn phận làm con cháu.

2. Trò chơi trong dịp Chuseok

Chuseok là mùa đẹp nhất trong năm, mùa của sự sung túc, nên con người vui vẻ, nhàn rỗi và tham gia nhiều trò chơi. Mọi người tụ tập lại, vừa đánh nhạc nông thôn (nongak), vừa ca hát, vừa nhảy múa.

Nông dân thường rủ nhau đến những gia đình được mùa hoặc khá giả trong làng, sẽ được gia chủ thết đãi rượu và thức ăn. Thức ăn dồi dào, lòng người cũng rộng mở, ai nấy vui vẻ đãi khách. Đi thăm chừng ba bốn nhà như vậy là hết một ngày.

Khi nông dân đi khắp làng vui chơi, họ thường tổ chức trò chơi con bò và trò chơi con rùa.

2.1 Trò chơi con bò

Trò chơi con bò - 소놀이 (So-nori): Hai người chui vào tấm chiếu cuộn tròn, người phía trước cầm hai chiếc gậy giả làm sừng, người phía sau buông sợi dây thừng giả làm đuôi, đi cùng đoàn nông nhạc (농악대) đến từng nhà. Gia chủ dọn nhiều món ăn đãi khách, mọi người bày rượu giữa sân, đánh trống, nhảy múa, cùng nhau vui vẻ. Khi “con bò” giả vờ nhảy múa, mọi người đều cười nói rộn ràng. Thỉnh thoảng, họ còn chọn người làm thuê giỏi trong làng ngồi lên “con bò” (농우주) đi khắp nơi, coi như vinh danh công lao trong mùa vụ. Người được chọn làm “gia nhân đứng đầu” (상머슴) sẽ được thưởng thêm nhiều “thù lao đặc biệt” (새경주) cho năm sau.

2.2 Trò chơi con rùa

Trò chơi con rùa - 거북놀이 (Geobuk-nori): Hai người cùng chui vào tấm chiếu tròn, giả làm đầu và đuôi rùa, chậm rãi di chuyển. Mọi người dẫn “rùa” đến nhà lớn trong làng, vừa nói “rùa từ biển đến, khát nước quá” vừa xin ăn. Gia chủ mang thức ăn ra thiết đãi, trò này cũng giống trò bò. Có khi, đồ ăn nhận được sẽ chia lại cho những nhà nghèo không sắm được đồ cúng, thể hiện tinh thần cộng đồng và chia sẻ. Trò bò và trò rùa phổ biến ở vùng Chungcheong và Gyeonggi.

2.3. Trò chơi Kéo co -  줄다리기 (Juldarigi)

Ngoài ra, người làng còn chơi Kéo co -  줄다리기 (Juldarigi). Có khi chia phe ngay trong một làng, có khi vài làng hợp lại thành phe, hoặc cũng có khi chia theo nam và nữ. Quy mô của dây kéo và số lượng người tham gia không cố định: đông thì đến hàng nghìn người, ít thì vài chục người, nhưng đều tụ họp thành một tập thể. Có những sợi dây kéo to đến mức nếu ngồi lên thì chân không chạm đất. Để làm được sợi dây lớn như vậy cần rất nhiều rơm rạ, nên mỗi nhà đều góp bó rơm, có khi phải dùng đến hàng nghìn bó để bện dây. Khi di chuyển dây đến nơi thi đấu, vì quá to không thể vác nổi nên người ta thường chở bằng xe tải hoặc kéo lê đi. Kết quả của trận kéo co được xem như một nghi lễ nông nghiệp (농경의례) để dự đoán mùa màng: nếu dây cái (암줄) thắng thì năm đó sẽ được mùa. Kéo co thường được tổ chức vào dịp Thượng Nguyên - rằm tháng Giêng (상원), nhưng cũng có nơi chơi vào Tết Trung thu (추석) hoặc Tết Đoan Ngọ (단오날). 

2.4. Trò đấu vật. (씨름)

 

Ngoài kéo co, vào dịp Chuseok hay Đoan Ngọ, người khỏe mạnh sẽ thi đấu vật. (씨름). Trẻ con thì chơi “đấu vật trẻ nhỏ (아기씨름)”, còn thanh niên thì tham gia “đấu vật người lớn (어른씨름)”. Trên bãi cỏ hoặc bãi cát, giữa vòng vây của khán giả, họ so tài về sức mạnh và sự khéo léo. Người chiến thắng cuối cùng trong trận đấu vật được gọi là Tráng sĩ (장사) và nhận phần thưởng là vải, một bao gạo hoặc thậm chí một con bê.

 

Các cung thủ (궁사, 弓士) cũng thi bắn cung. Họ tập trung tại xạ đình (사정, 射亭), dựng bia ở một khoảng cách nhất định rồi bắn cung để trúng đích. Bắn cung không chỉ giúp nuôi dưỡng tinh thần thượng võ mà còn rèn luyện cả thân thể và tinh thần. Nếu tâm không tập trung thì sẽ không bắn trúng đích, vì vậy cần điều hòa hơi thở và bắn một cách bình tĩnh. Nhiều cung thủ xếp hàng lần lượt bắn, nếu mũi tên trúng bia thì mọi người sẽ cùng hát khúc “Ji-hwa-ja” (지화자) để khích lệ và chúc mừng.

2.5. Trò Ganggangsullae (강강술래놀이)

Ở vùng ven biển tây nam tỉnh Jeollanam-do (전라남도), phụ nữ thường chơi trò Ganggangsullae (강강술래놀이). Vào buổi tối Trung thu, sau khi dọn dẹp xong bữa ăn, khi trăng lên, các thiếu nữ tập trung ở sân rộng hoặc bãi cỏ, nắm tay nhau thành vòng tròn rồi vừa hát vừa nhảy múa. Bài hát lúc đầu được hát chậm rãi theo điệu Jinyangjo (진양조), sau đó dần dần nhanh hơn cho đến khi tất cả cùng nhảy cuồng nhiệt. Động tác múa thay đổi theo nhịp điệu của bài hát. Dưới ánh trăng rằm, vòng múa của những cô gái trẻ trong bộ trang phục Trung thu lộng lẫy tạo nên một khung cảnh vô cùng đẹp mắt. Trò Ganggangsullae (강강술래) ngoài việc múa vòng tròn (원무 – vũ điệu vòng tròn) còn có thể kèm thêm nhiều trò chơi khác, khiến cuộc vui trở nên đa dạng. Chẳng hạn, có trò “hái dương xỉ” (고사리꺾기): mọi người nắm tay nhau xếp thành hàng dài, rồi người đứng đầu chui qua dưới cánh tay của người phía sau. Tiếp đến là trò Cuộn tấm chiếu (덕석몰이): mọi người cũng xếp hàng dài, người đứng cuối đi vòng quanh người đứng đầu, vẽ thành một vòng tròn lớn, giống như cuộn chiếu, xoay nhiều vòng cho đến khi cả nhóm quấn chặt lại thành một khối.

Có Trò chơi con ba ba (남생이놀이): trong lúc vòng tròn đang múa, có một hoặc vài người bất ngờ nhảy vào giữa, giơ tay lên rồi vừa chạy nhảy vừa múa theo nhịp. Ngoài ra còn có trò Mở cửa (문열기): hai người đối diện nhau nắm tay tạo thành một “cánh cửa”, những người khác nối đuôi nhau, nắm eo người trước rồi lần lượt chui qua dưới “cánh cửa”.

Theo sự biến đổi của cách chơi, lời hát trong trò chơi này cũng thay đổi theo. Có thuyết cho rằng trò chơi này do Lý Thuấn Thần (Yi Sun-sin, 이순신) sáng tạo ra, nhưng cũng có cách lý giải khác: vốn dĩ từ thời nguyên thủy đã có điệu múa vòng tròn trong đêm trăng rằm sáng nhất trong năm, sau đó Lý Thuấn Thần đã vận dụng hình thức này như một chiến thuật giả binh (의병술) để đánh lừa quân Nhật trong thời kỳ chiến tranh Imjin (임진), góp phần đẩy lùi quân xâm lược.

2.6. Trò đấu kiệu” (가마싸움) 

Vào dịp Tết Trung thu, ngày xưa ở các trường học làng (서당), thầy đồ thường về nhà làm lễ cúng tổ tiên nên việc học được nghỉ vài ngày. Nhân dịp hiếm hoi thoát khỏi việc học, học trò tụ tập lại để vui chơi, trong đó có các trò “đấu kiệu” (가마싸움). Học trò dùng gỗ làm thành kiệu, gắn bánh xe rồi mang đi thi đấu với trường làng ở những ngôi làng lân cận.

Mọi người mỗi bên đều có kiệu (가마, 輿), cùng tụ tập ở sân rộng, rồi kéo kiệu chạy ra va chạm với kiệu đối phương. Khi lặp đi lặp lại nhiều lần thì kiệu sẽ bị hỏng, bên nào kiệu hỏng trước thì thua, còn kiệu bên nào vẫn nguyên vẹn dù có va chạm mạnh thì bên đó thắng. Với các học trò (학동, 學童) vốn ngày thường chỉ ngồi đọc sách, đây là một trò chơi rất sôi nổi. 

2.7. Trò xử án giả (원놀이)

Trò xử án giả (원놀이) cũng do các học trò bày ra trong lúc thầy đồ (훈장, 訓長) vắng mặt. Trong trò chơi này, chọn một người học trò giỏi chữ nghĩa, học lâu năm và lanh trí để làm quan huyện (원님, 縣令/院任), rồi chia những học trò còn lại thành bên đi kiện và bên bị kiện. Quan huyện sẽ làm quan phán xử (판관, 判官), phân định đúng sai, giống như trò chơi mô phỏng phiên tòa ngày nay. Ngày xưa, khi thi đỗ và trở thành quan, người đó phải xử lý kiện tụng và cai trị dân chúng, nên cần biết phân biệt chính (正) và tà (邪). Vì vậy trò xử án giả (원놀이) này cũng là một dạng tập dượt (예행연습) cho vai trò quan phán. Người đóng vai đi kiện sẽ cố đưa ra những vấn đề khó khăn, sao cho quan phán khó xử lý. Nhưng dù khó thế nào, quan phán vẫn phải đưa ra phán quyết (판결, 判決), nên phải dốc hết trí tuệ mà phân xử. Có những trường hợp phán quyết xuất sắc đến mức mọi người đều tâm phục khẩu phục, được ghi nhớ và truyền lại thành giai thoại dân gian (민담, 民譚). Như vậy, trò xử án giả (원놀이)  không chỉ mang tính tao nhã, giúp rèn luyện học vấn, mà còn là trò chơi thích hợp để rèn luyện trí tuệ (지혜 연마) của học trò ở trường làng (서당, 書堂).

2.8. Trò chọi gà (닭싸움) và chọi trâu (소싸움).

Ở vùng Nam đạo (남도지방, 南道地方), người ta còn thích trò chọi gà (닭싸움) và chọi trâu (소싸움). Họ nuôi những con gà trống khỏe mạnh để đấu đá, thậm chí cho ăn thịt để tăng sức. Khi chọi, gà dùng mỏ mổ và ngoạm đối phương, mào bị chảy máu đầm đìa nhưng vẫn cố chiến đấu đến cùng. Chúng lao vào nhau, bật nhảy cao nhắm vào mào đối phương. Nếu gà thua trận thì nhà chủ cũng bị mất mặt, thậm chí bị cấm đến chơi ở sân nhà khác, và có khi còn bị mất cả gà mái, nên cuộc đấu rất quyết liệt. Người xem vừa cổ vũ vừa giải trí, đôi khi còn cá cược (내기).

Chọi trâu thì được tổ chức trong chuồng đấu (우리) rộng và chắc chắn, thả hai con trâu đực vào. Chúng nhìn chằm chằm, rồi lấy chân trước cào đất tung bụi, đó là dấu hiệu sắp tấn công. Sau đó chúng húc sừng vào nhau, đẩy qua lại. Khi lao vào nhau, tiếng “쿵!” vang dội khiến ai cũng cảm nhận rõ sự kịch liệt của sức mạnh đối chọi. Cuộc đấu là sự thử thách của sức mạnh (힘), sự dẻo dai (끈기) và ý chí (투지). Nếu một con bị đẩy lùi liên tục hoặc bị thương nặng thì bỏ chạy, và khi một con bỏ chạy, kết quả được phân định. Chọi trâu cũng là một trò chơi hấp dẫn, đôi khi có cá cược.

2.9. Những trò chơi khác

Trong giới thiếu niên nông thôn (농촌 소년) còn có trò trộm đậu (콩서리). Họ nhổ nguyên cây đậu, rồi nhóm lửa, bỏ đậu vào nướng chín rồi lấy ra ăn, hương vị rất đặc biệt. Người ta thích ăn đậu mọc ở bờ ruộng hơn là trong ruộng, và thường chơi trò này vào đầu thu.

Ở đảo Jeju (제주도, 濟州島), theo sách Đông Quốc Thế Thời Ký (동국세시기, 東國歲時記), có trò chơi gọi là Jorihui (조리희, 照里戱). Nam nữ tụ tập, ca hát và nhảy múa cùng nhau, chia phe và bện một sợi dây lớn để kéo co (줄다리기). Khi dây bị đứt giữa chừng, tất cả ngã lăn ra, khiến người xem cười ầm ĩ. Ngoài ra, còn có trò đánh đu (그네뛰기) và bắt gà (포계지희, 捕鷄之戱) cũng được ghi chép lại.

3. Các nghi lễ tín ngưỡng dân gian vào dịp trung thu

Vào đêm trước Tết Trung thu, tại Jindo (珍島, Chấn Đảo, tỉnh Jeolla Nam) có phong tục các bé trai cởi trần bò trườn trong luống ruộng. Trên bờ ruộng người ta bày đồ ăn để cúng thần đất (토지신). Người ta tin rằng làm như vậy thì hoa màu sẽ được mùa, thu hoạch bội thu và đồng thời trẻ em sẽ không bị ghẻ lở, luôn khỏe mạnh. Đây là một dạng nông nghiệp chú thuật (農業呪術 – 농업주술) và hành vi cầu chúc sức khỏe.

Vào dịp Trung thu có phong tục gọi là  Phong tục treo lúa đầu mùa (올게심니). Người ta chọn những bông lúa, kê, cao lương, hoặc hạt kê [粟] chín nhất trong mùa vụ, nhổ lên rồi bó lại, treo trên cột, cửa buồng hoặc tường nhà. Người ta tin rằng nếu làm 올게심니, thì năm sau sẽ được mùa. Dịp này người ta cũng làm bánh, nấu rượu, thịt gà để thiết đãi. Những bó lúa được dùng trong 올게심니 tuyệt đối không được ăn, mà sẽ để dành làm giống cho năm sau, hoặc đến Trung thu năm sau khi làm 올게심니 mới thì đem giã thành gạo, nấu cơm hay làm bánh rồi dâng cúng tổ tiên (천신). Đây là sự kết hợp giữa cầu mùa màng bội thu với tưởng nhớ tổ tiên và báo đáp cội nguồn (추원보본). 

 

Trong gian bếp, nơi bếp lò (부뚜막) được cho là chỗ ở của Táo vương (竈王, 조왕) – vị thần cai quản lửa và của cải. Theo tục truyền, Táo vương vào ngày 23 tháng Chạp bay lên trời để báo cáo Ngọc Hoàng Thượng Đế những việc trong gia đình suốt năm, rồi ngày cuối tháng mới trở về. Các gia đình thường để một bát nước sau nồi cơm để cúng Táo vương, đặc biệt vào ngày Trung thu thì thay nước sạch (정화수). Những người phụ nữ chăm chỉ và sùng tín thì thay nước hằng ngày; có nhà thay vào mùng 1 và ngày rằm.

 

 Sau khi thu hoạch và có ngũ cốc mới (햇곡식), người dân chuẩn bị lễ gọi là 성주모시기 (thờ Thần Thành Chủ – 성주, tức thần hộ gia đình). Họ trải một lớp rơm sạch trên bệ chum vại (nơi để hũ, vại đựng tương, nước mắm, rượu…) rồi bày các món lễ vật như bánh, canh rong biển, các món rau củ (củ cải, cải thảo), thịt, canh… để cúng. Có nhà thì bày lễ trong phòng, có nhà thì bày ngoài sân trước, sau khi cúng xong mới mang lễ vào trong phòng tiếp tục bày và khấn vái. Thần Thành chủ (성주) là vị thần thuộc hệ thống gia thần , được xem là bề trên, liên quan trực tiếp đến phúc mệnh của gia chủ, nên được thờ phụng cẩn trọng. 

Ở các làng chài, vào dịp Trung thu cũng làm bái tế thuyền (뱃고사 – lễ cúng cầu bình an cho thuyền và ngư dân). Có nhà làm lễ trong nhà, có nhà cắm cờ trên thuyền, thắp đèn rồi cúng thần bảo hộ thuyền (배서낭), hoặc dâng lễ trên biển. Mục đích của bái tế thuyền (뱃고사) là cầu mong ra khơi không gặp sóng dữ và mong được đánh bắt đầy thuyềnVì nghề biển vốn nhiều nguy hiểm nên ngư dân tin rằng phải dâng lễ thật thành tâm; có khi còn mời thầy cúng đến làm 굿 (lễ cúng theo tín ngưỡng shaman giáo) kéo dài vài ngày. 

Ngoài ra, vào ngày Trung thu người ta còn xem thời tiết để bói toán (점). Người ta tin rằng Trung thu phải có trời quang, sáng mới là điềm tốt. Nếu mưa rơi thì báo hiệu mất mùa, là điềm dữ. Ban đêm nếu mây che khuất trăng thì mùa lúa mạch và kiều mạch sẽ thất bát, thỏ sẽ không sinh sản được, ếch cũng không đẻ được. Nếu đêm Trung thu có nhiều mây trắng, trông như những bó lúa mạch phơi phóng, thì báo hiệu được mùa. Nhưng nếu có quá nhiều mây hoặc hoàn toàn không có mây thì đó là điềm báo lúa mạch mất mùa. 

Ở vùng Gyeongsang Nam-do, vào tháng 8 người ta kiêng không dán lại giấy cửa sổ (창호지) dù đã rách, đặc biệt là quanh dịp Trung thu. Mùa hè, cửa rách thì gió lùa vào mát nên cứ để nguyên, đến tháng 7 mới dán lại. Nhưng sang tháng 8 thì việc dán lại vết rách là một cấm kỵ. Người ta tin rằng nếu phạm điều cấm kỵ này thì gia đình sẽ gặp trộm cắp và tai ương. Do đó, dù gió lạnh thổi vào cũng để nguyên, mãi sang tháng 9 mới dán lại.

4. Ẩm thực ngày tết Trung thu

Vào dịp Trung thu, có nhiều món ăn phù hợp với thời tiết và mùa vụ. Người ta chuẩn bị thức ăn để làm lễ cúng tổ tiên (차례), món ăn không khác mấy so với Tết Nguyên đán. Tuy nhiên, vì đây là mùa thu hoạch nên cơm, bánh, rượu đều được làm từ ngũ cốc mới thu hoạch (햇곡식).

Nếu mùa lúa đến sớm thì có thể dùng gạo mới cho lễ cúng, nhưng nếu muộn thì người ta gặt lúa non, đem giã, phơi khô rồi xay thành gạo mới (햅쌀) để dùng. Có năm mùa muộn, người ta còn gieo lúa nương (밭벼) riêng để dùng làm gạo cúng (제미).

Cơm nấu từ gạo mới có vị thơm, béo và bánh cũng ngon hơn. Đặc biệt, bánh Songpyeon (송편 – bánh gạo nặn nhân hấp lá thông) là món không thể thiếu. Vì làm từ lúa mới nên có tên là 올벼송편 (bánh Songpyeon lúa mới). Nhân bánh gồm đậu, đỗ đỏ, hạt dẻ, táo tàu…, tất cả đều là sản vật mới thu hoạch nên hương vị đặc biệt.

Tối 14/8 âm lịch, cả gia đình quây quần dưới trăng sáng để nặn bánh Songpyeon. Người ta tin rằng: nặn bánh đẹp thì sau này sẽ gặp được người bạn đời đẹp, còn nặn xấu thì sẽ gặp bạn đời xấu. Vì vậy, trai gái đều cố gắng thể hiện khéo léo.

Ngoài ra, phụ nữ mang thai cũng có tục bói giới tính thai nhi: cho kim hoặc lá thông vào trong bánh Songpyeon rồi hấp chín. Nếu khi cắn trúng đầu kim (nhọn) hoặc đầu lá thông thì sinh con trai, còn nếu cắn trúng lỗ kim hoặc gốc lá thông thì sinh con gái.

Trong lễ cúng tổ tiên, rượu là thứ không thể thiếu. Rượu Trung thu gọi là 백주 (bạch tửu, rượu trắng), được làm từ gạo mới nên còn gọi là 신도주 (tân đạo tửu, rượu gạo mới). Người ta chuẩn bị nhiều rượu để mời hàng xóm, để đãi khách và để tiếp đón các đoàn diễn trò như 소놀이패 (đoàn trò chơi con bò), 거북놀이패 (đoàn trò chơi con rùa)… Trong tiệc, rượu là ưu tiên số một để tiếp khách.

Trong các dịp trọng đại như cưới hỏi, mừng thọ, tang lễ, lễ hội, nếu trong tiệc có vài người say ngã lăn ra thì được xem như tiệc đãi khách chu đáo. Vào dịp Trung thu, vì được mùa nên con người hào phóng, rượu mời nhau càng nhiều.

Ngoài rượu, gà vàng (황계) cũng là món đặc biệt. Gà con nuôi từ mùa xuân đến Trung thu vừa trưởng thành, rất thích hợp để ăn. Xưa kia, gà cũng là quà biếu quan trọng: con gái đi thăm cha mẹ thường mang gà hoặc trứng về biếu; khi có hỷ sự hay khách quý, người ta cũng đem gà ra đãi. Đặc biệt, khi con rể về thăm, mẹ vợ sẽ thịt gà mái để tiếp đãi. Vì thế, trong Trung thu, bạch tửu (백주) và gà vàng (황계) là cặp rượu – mồi lý tưởng.

Các loại trái cây mùa thu cũng rất đa dạng: hồng, hạt dẻ, táo tàu, óc chó, ngân hạnh, mộc quả… Ngày nay có thêm táo, lê. Hạt dẻ, táo tàu, hồng khô (곶감) là lễ vật bắt buộc trong mâm cúng, người ta phơi hạt dẻ để dùng dần. Táo tàu vì ngọt nên dùng nhiều trong ẩm thực, cả trong 약식 (xôi ngọt) và cả trong thuốc. Óc chó, ngân hạnh thì đắt, thường để dành cho dịp Tết Thượng Nguyên (상원날) để ăn 부럼 (buroem – ăn quả cứng lấy may). Mộc quả được dùng làm thuốc, pha trà hoặc ngâm rượu.

Ngoài ra, còn có các món như giá đỗ xanh (녹두나물) và canh khoai sọ (토란국). Giá đỗ xanh giúp giải nhiệt, còn khoai sọ thì được tin là bổ dưỡng nên được ưa chuộng.

Trong dịp này, vì nông dân tạm rảnh rỗi và tinh thần rộng rãi nên nàng dâu thường được phép về thăm cha mẹ. Người ta mang bánh, rượu, gà, trứng về thăm nhà, vừa sum họp vừa bày tỏ tình cảm. Nếu không thể về thì có tục 반보기 (bán bội): hai bên gia đình hẹn gặp nhau ở giữa đường, tại nơi có cảnh đẹp. Con gái chuẩn bị món mẹ thích, mẹ chuẩn bị món con thích, rồi hai bên gặp gỡ và cùng ăn uống. Ở vùng Gangjin (Jeollanam-do), phụ nữ trong làng còn tổ chức đi chơi tập thể ngoài trời, cũng gọi là 반보기.

Trung thu là lễ hội diễn ra vào tháng có trăng tròn lớn nhất trong năm. Đây là dịp để người nông dân (농경민족) chào đón mùa thu hoạch, chúc mừng và tạ ơn, dâng lễ cho tổ tiên (천신) và đi viếng mộ (성묘), đồng thời thực hiện đạo lý truyền thống: tưởng nhớ cội nguồn, báo đáp tổ tiên (추원보본). Trong dịp lễ này, niềm vui tràn đầy với nhiều trò chơi làm cho mọi người càng thêm phấn khởi, đồng thời tôn thờ thần linh và dự đoán mùa màng. Mọi người trao đổi thực phẩm phong phú để thể hiện tấm lòng rộng lượng, tận dụng thời gian nông nhàn để vui chơi và sum họp gia đình (근친).

Trung thu là dịp để người nông dân cảm ơn mùa màng bội thu, tưởng nhớ và báo đáp công ơn tổ tiên, đồng thời tận hưởng những thực phẩm dồi dào và vui chơi các trò chơi truyền thống. Mặc dù ngày nay đời sống công nghiệp làm giảm bớt tính thiết yếu của các lễ nghi này, nhưng phong tục về quê trong dịp Trung thu (귀성) vẫn còn tồn tại. Việc duy trì và tiếp nối ý nghĩa ban đầu của Trung thu – tạ ơn mùa màng và báo đáp tổ tiên – vẫn là điều rất nên làm.